Creating an inspiring environment
Creating an inspiring environment
Organizing the creative process
23. Don't shoot the pianoplayer
2013 – installatie met bladgoud en bladzilver
Inleiding
Het Srebrenica kunstwerk – Don’t shoot the pianoplayer van Kerkvoorde Don’t shoot the pianoplayer (2013), verbeeldt machteloosheid en morele verantwoordelijkheid. De installatie verwijst naar de val van Srebrenica in juli 1995, toen duizenden moslimmannen en -jongens werden vermoord. Zij stonden onder bescherming van het VN-bataljon Dutchbat, dat niet ingreep (Nationaal Comité 4 en 5 mei – Srebrenica).
Context
Tijdens de overgave ontmoette luitenant-kolonel Thom Karremans, commandant van Dutchbat, de Servische generaal Ratko Mladić. Mladić verweet hem de aanval te hebben bevolen. Karremans verdedigde zich met de woorden: “Ik ben een pianist. Niet schieten op de pianist.” Mladić antwoordde: “U bent een waardeloze pianist.”
Deze dialoog vormt de kern van het werk. Ze toont de spanning tussen neutraliteit en schuld. Het Srebrenica kunstwerk van Kerkvoorde maakt dat morele dilemma tastbaar. Zie ook NIOD – De val van Srebrenicaen Human Rights Watch – Srebrenica Massacre.
Materiaal en vorm
In deze vorm van installatiekunst combineert Van Kerkvoorde bladgoud en bladzilver. De materialen verwijzen naar religieuze rituelen van schuld en verlossing. Drie versies tonen één of twee handscheppen op een zilveren voet die het dal van Srebrenica symboliseert — de Zilverstad. Op de binnenzijde is een miniatuur-schildering van VN-soldaten met blauwe baret te zien. De vredessoldaten graven, maar beschermen niet.
Presentatie
De drie varianten werden in 2013 gepresenteerd tijdens Fiat Lux in de Grote of St. Bavokerk en De Vishal Haarlem. Binnen de vitrines kreeg deze installatiekunst een sacraal karakter: kunst als getuigenis, geweten en reliek. Lees ook: Fiat Lux – tentoonstellingspagina.
Verbinding binnen het project
Don’t shoot the pianoplayer vormt een vroeg moment in Van Kerkvoorde’s onderzoek naar macht, herinnering en moraal. Het werk kondigt latere projecten aan zoals Syncope (2018) en Moed! Mijn Soldaat (2024). In deze reeks gebruikt hij installatiekunst om geschiedenis, schuld en verbeelding te verbinden. Het Srebrenica kunstwerk van Kerkvoorde blijft daarin een ijkpunt: een artistieke reflectie op verantwoordelijkheid en falen.
